رشته مهندسی الکترونیک در مقطع دکتری یکی از زیرشاخه‌های مهندسی برق است که به تحقیق و توسعه فناوری‌های پیشرفته در حوزه مدارهای آنالوگ و دیجیتال، طراحی سیستم‌های مجتمع (VLSI)، الکترونیک قدرت، و سیستم‌های الکترونیکی مرتبط می‌پردازد. در ایران، دانشگاه‌های متعددی در این رشته فعالیت می‌کنند و امکانات و آزمایشگاه‌های پیشرفته‌ای برای پژوهش در این حوزه دارند.
دانشگاه‌های برتر در رشته دکتری مهندسی الکترونیک در ایران
برخی از برترین دانشگاه‌های ایران که در مقطع دکتری رشته مهندسی الکترونیک دانشجو می‌پذیرند عبارتند از:
دانشگاه صنعتی شریف:
یکی از بهترین دانشگاه‌های ایران در زمینه مهندسی الکترونیک با آزمایشگاه‌های پیشرفته و همکاری‌های بین‌المللی گسترده است.
گرایش‌های متنوعی در دکتری الکترونیک ارائه می‌دهد مانند طراحی مدارهای مجتمع (VLSI)، سیستم‌های دیجیتال و پردازش سیگنال.
دانشگاه تهران:
دارای بخش مهندسی برق بسیار قوی و امکانات تحقیقاتی مناسب در زمینه الکترونیک است.
تحقیق در حوزه‌های مدارهای آنالوگ، مدارهای RF و الکترونیک قدرت در این دانشگاه صورت می‌گیرد.
دانشگاه صنعتی امیرکبیر (پلی‌تکنیک تهران):
این دانشگاه نیز یکی از مراکز مهم در زمینه مهندسی الکترونیک است و در حوزه‌های تحقیقاتی مانند میکروالکترونیک، طراحی مدارهای دیجیتال و سیستم‌های قدرت فعالیت دارد.
همکاری با صنایع مختلف کشور برای پروژه‌های تحقیقاتی کاربردی از ویژگی‌های مهم این دانشگاه است.
دانشگاه علم و صنعت ایران:
در زمینه مهندسی الکترونیک، این دانشگاه بر تحقیق و توسعه مدارهای مجتمع و سیستم‌های RF تمرکز دارد.
دارای اساتید مجرب و آزمایشگاه‌های پیشرفته برای پژوهش‌های کاربردی است.
دانشگاه فردوسی مشهد:
این دانشگاه در زمینه‌های مختلف مهندسی الکترونیک فعال است و برنامه‌های دکتری مرتبط با طراحی مدارها و سیستم‌های الکترونیکی ارائه می‌دهد.
دانشگاه صنعتی اصفهان:
با وجود امکانات مناسب و اساتید متخصص، این دانشگاه در حوزه‌های الکترونیک قدرت، سیستم‌های دیجیتال و مدارهای آنالوگ تحقیق می‌کند.
نرم‌افزارهای مورد استفاده در رساله دکتری مهندسی الکترونیک
در انجام رساله دکتری مهندسی الکترونیک، نرم‌افزارهای متعددی برای شبیه‌سازی و طراحی مدارها و سیستم‌ها به کار می‌روند که از جمله آن‌ها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
Cadence Virtuoso:
یکی از اصلی‌ترین ابزارها برای طراحی مدارهای آنالوگ و دیجیتال است. این نرم‌افزار در طراحی سیستم‌های VLSI و مدارهای مجتمع بسیار پرکاربرد است.
HSPICE:
برای شبیه‌سازی دقیق مدارهای آنالوگ و دیجیتال و تحلیل سیگنال‌ها در سطح ترانزیستور به کار می‌رود.
MATLAB/Simulink:
این نرم‌افزار برای تحلیل و شبیه‌سازی سیستم‌های الکترونیکی، طراحی سیستم‌های کنترل و پردازش سیگنال استفاده می‌شود.
ADS (Advanced Design System):
مخصوص طراحی و شبیه‌سازی سیستم‌های RF و مایکروویو است و در پروژه‌های مربوط به مخابرات و طراحی آنتن‌ها کاربرد دارد.
LTspice:
نرم‌افزاری رایگان و پرقدرت برای شبیه‌سازی مدارهای الکترونیکی آنالوگ و دیجیتال است و برای پروژه‌های کوچک و متوسط بسیار مناسب است.
COMSOL Multiphysics:
برای شبیه‌سازی پدیده‌های فیزیکی و الکترومغناطیسی در سیستم‌های الکترونیکی و طراحی ابزارهای میکروالکترونیکی به کار می‌رود.
Verilog و VHDL:
زبان‌های توصیف سخت‌افزار برای طراحی و شبیه‌سازی سیستم‌های دیجیتال و FPGA. این زبان‌ها در نرم‌افزارهایی مانند ModelSim و Quartus استفاده می‌شوند.
انتخاب موضوع: موضوع رساله باید جدید و نوآورانه باشد و بتواند در سطح بین‌المللی مورد توجه قرار گیرد. انتخاب موضوع مناسب و داشتن یک استاد راهنمای متخصص نقش کلیدی در موفقیت پروژه دارد.
آزمایشگاه و امکانات: وجود آزمایشگاه‌های مجهز و دسترسی به ابزارهای پیشرفته برای شبیه‌سازی و پیاده‌سازی پروژه‌ها بسیار مهم است. دانشگاه‌هایی که به آزمایشگاه‌های پیشرفته و تخصصی دسترسی دارند، معمولاً پروژه‌های تحقیقاتی با کیفیت‌تری ارائه می‌دهند.
مقالات علمی و کنفرانس‌ها: در دوره دکتری، تولید مقالات علمی معتبر و شرکت در کنفرانس‌های بین‌المللی از الزامات اساسی است. داشتن ارتباط با محققان دیگر و شبکه‌سازی در این زمینه می‌تواند بسیار مؤثر باشد.
